Co to jest IP lampy? Poznaj normy.
Dzięki IP łatwiej możemy dopasować typ lampy do charakteru pomieszczenia, w szczególności tego o znacznym stopniu wilgotności – jak łazienka czy kuchnia. Co oznacza klasa IP i jaką najlepiej zastosować w swoim mieszkaniu?
Co oznacza IP lampy?
Wybierając nową lampę do swojego domu, zazwyczaj przykładamy baczną uwagę do jej wyglądu i funkcjonalności. Jednocześnie niewiele osób pamięta o sprawdzeniu oznaczenia IP. Ma ono niebagatelny wpływ pod kątem użytkowania źródeł światła w miejscach narażonych na dotyk oraz kontakt z wilgocią – w kuchniach, łazienkach czy pralniach. Obecna w nich woda i para po przedostaniu się pod obudowę lampy może doprowadzić do zwarcia, grożącego porażeniem prądem lub uszkodzeniem instalacji elektrycznej. Aby nie dopuścić do takiej sytuacji, do poszczególnych pomieszczeń należy dobierać oświetlenie o odpowiedniej klasie IP. Jak ją odczytać?
Klasa IP to kod składający się z dwóch cyfr. Pierwsza wskazuje na stopień odporności przed ciałami stałymi, pyłami i dotykiem. Jest on szczególnie istotny w przypadku źródeł światła zlokalizowanych na zewnątrz czy w miejscach narażonych na liczne zanieczyszczenia. Druga natomiast informuje o wodoszczelności lampy. Jak interpretować normy IP?
Klasa IP ze względu na pyłoszczelność
Jak już wspomnieliśmy, pierwsza cyfra z numeru IP świadczy o braku wrażliwości lampy na pyły, dotyk czy kontakt z latającymi owadami. Spotkamy się tutaj z numeracją od 0 do 6. Co oznaczają kolejne cyfry w klasie szczelności?
- 0 – informuje nas, że lampa jest pozbawiona jakiejkolwiek ochrony.
- 1 – wskazuje, że oświetlenie jest niewrażliwe na zanieczyszczenia powyżej 5 cm.
- 2 – oznacza, że do wnętrza obudowy nie mogą przeniknąć drobiny o wielkości w granicach 1,25 cm.
- 3 – dowodzi, że lampa jest odporna na pyłki o średnicy 2,5 mm.
- 4 – świadczy, że oświetlenie posiada ochronę przed pyłkami o średnicy 1 mm.
- 5 – gwarantuje, że źródło światła wykazuje odporność na wszystkie pyłki.
- 6 – podkreśla, że żyrandol czy kinkiet posiada całkowitą szczelność przed pyłem.
Przeglądając katalogi z lampami, musimy zwrócić również uwagę na drugą cyfrę IP – szczelność na wodę. Jak dopasować oświetlenie pod kątem jego wodoodporności?
Klasa IP z uwagi na wodoszczelność
Jeżeli chcemy dopasować lampę z uwagi na poziom wilgotności w pomieszczeniu, zwróćmy uwagę na drugą cyfrę w numerze IP. Powinniśmy wiedzieć, że:
- 0 to najniższa klasa szczelności na wodę. Najlepiej sprawdzi się w suchych pokojach lub ewentualnie na zewnątrz – jednak po dachem, ponieważ lampa z IP20 jest całkowicie nieodporna na wpływ wody.
- 1 to klasa wskazująca na niewrażliwość źródeł światła na spadające pionowo krople, np. wodę skraplającą się z sufitu.
- 2 to ochrona przed padającymi kroplami wody dla lamp, których obudowa jest wychylona do 15º od pionu w każdą stronę.
- 3 to norma, która informuje o ochronie przed kroplami padającymi pod kątem 60º.
- 4 to stopień szczelności wskazujący na niewrażliwość na krople wody padające pod dowolnym kątem.
- 5 informuje nas o całkowitej odporności lampy na polewanie strumieniem wody 12,5 l/min.
- 6 to klasa wskazująca na niewrażliwość oświetlenia na silny strumień wody 100 l/min.
- 7 świadczy o ochronie przed skutkami krótkotrwałego zanurzenia w wodzie.
- 8 gwarantuje brak wrażliwości na ciągłe zanurzenie w wodzie.
- 9 to najwyższa klasa szczelności, oznaczająca możliwość zalania lampy silną strugą wody pod ciśnieniem.
Poznaliśmy już najważniejsze klasy IP szczelności lamp. Jak jednak dopasować je do poszczególnych pomieszczeń w naszym domu?
Klasy IP do kuchni, salonu i sypialni
W pokojach takich, jak salon czy sypialnia, lampy nie mają żadnego kontaktu z wodą. Z tego względu możemy zastosować w nich modele o klasie szczelności IP20, które świetnie sprawdzą się w pomieszczeniach mieszkalnych i biurowych. W strefach o podwyższonej wilgotności należy sięgnąć po oświetlenie z IP44. Będzie ono odpowiednie do miejsc narażonych na kontakt z bryzgającą wodą oraz wysokim poziomem wilgoci. Takie lampy będą nadawać się do kuchni, a częściowo także do pralni oraz łazienki. Tą klasę warto wybrać również w chwili, gdy planujemy montaż źródeł światła na zewnątrz budynku, pod zadaszeniem. W łazienkach niekiedy przydatne będą lampy o IP 65 i wyższej. Powinniśmy tutaj kierować się pewnymi strefami, która ułatwią nam dobór oświetlenia o odpowiedniej klasie szczelności. Gdzie w łazience lub pralni umieścić lampę o IP44, a gdzie model o klasie szczelności IP67?
Normy IP do łazienki i pralni
Wybierając lampy do łazienki lub pralni, ich odporność na wodę powinniśmy dopasowywać do strefy pomieszczenia. W sąsiedztwie kabiny prysznicowej oraz wanny należy zastosować oświetlenie o klasie IP wynoszącej co najmniej 67. Warto także zdecydować się na źródła światła o napięciu 12V, które jeszcze bardziej zwiększą bezpieczeństwo korzystania z nich w tym niezwykle narażonym na kontakt z wodą obszarze. Jeżeli sufit w naszej łazience znajduje się na wysokości minimum 225 cm, możemy nad wanną i prysznicem zamontować lampę o IP44 lub 45, ale również o zmniejszonym napięciu. W sektorze 60 cm od źródeł wody, jak również w pobliżu pralki najlepiej sprawdzą się lampy o klasie szczelności IP44 oraz tradycyjnym napięciu 230V. W dalszych strefach, w których wybrane modele oświetlenia są oddalone od urządzeń sanitarnych o 240 cm i więcej, wystarczające będzie zastosowanie klasy IP21. Podział łazienki czy pralni na strefy nie powinien sprawić nam większego kłopotu. Jednocześnie znacząco usprawni wybór optymalnie dopasowanych lamp, które będą estetyczne i funkcjonalne, a przy tym bezpieczne w codziennej eksploatacji.
Normy IP to ważne parametry, które powinniśmy mieć na uwadze podczas zakupu nowych lamp. Wskazują bowiem na ich szczelność przed wodą i zanieczyszczeniami, pozwalając na dobranie oświetlenia odpowiedniego do warunków, w jakich będzie użytkowane. Z tego względu przeglądając katalogi i półki sklepowe, warto poświęcić nieco czasu także na kontrolę klasy IP źródeł światła. Dzięki temu zyskamy pewność, że będą one trwałe oraz niewrażliwe na warunki panujące w pomieszczeniu, ciesząc nas swoją wydłużoną żywotnością.