Jak prawidłowo dobrać żarówkę do lampy?

1. Popularne typy żarówek
2. Dobór gwintu oraz główki żarówki
3. Moc żarówki do poszczególnych pomieszczeń
4. Optymalny wybór barwy światła
5. Inne ważne parametry oświetlenia

Aby oświetlenie było praktyczne, a zarazem poprawiało estetykę mieszkania, powinno być dopasowane do przeznaczenia danego pokoju. Duże znaczenie ma zarówno wygląd lampy, jak i kierunek padania jej światła oraz jego intensywność i barwa. Jak zatem dobrać żarówkę do posiadanego żyrandola bądź kinkietu, aby wnętrze było komfortowe i atrakcyjne wizualnie?

Popularne typy żarówek

Aby lampa mogła świecić, musi zostać wyposażona w odpowiednią żarówkę. W sprzedaży znajdziemy zróżnicowane źródła światła, które będą cechować się odmienną budową i ilością pobieranej energii elektrycznej. Niedrogie, tradycyjne żarówki żarowe posiadają niezmienną temperaturą barwową wynoszącą około 2700 K. Niestety są one stosunkowo nietrwałe, mają dość niską sprawność oraz pobierają znaczne ilości prądu. Tuż obok nich sporą popularnością cieszą się żarówki halogenowe. Posiadają one różnorodne kształty oraz wysoki wskaźnik poziomu oddawania barw, jednak nie są szczególnie energooszczędne. Jeśli zależy nam na ograniczeniu kosztów bieżącej eksploatacji oświetlenia, możemy zastosować żarówki led. Charakteryzuje je wysoka sprawność świetlna, doskonała trwałość oraz zużycie energii mniejsze nawet o 90% niż w przypadku modeli tradycyjnych. Znaczne oszczędności przyniosą nam również świetlówki. Są wytrzymałe, pobierają niewiele prądu, a szeroka gama ich kształtów i barw światła pozwala na łatwe dopasowanie do potrzeb użytkownika. Na jakie aspekty powinniśmy zwrócić uwagę, wybierając idealną żarówkę led, tradycyjną lub świetlówkę?

Dobór gwintu oraz główki żarówki

Jednym z najważniejszych zagadnień przy wyborze źródła światła do lampy jest gwint lub trzonek żarówki. Najpopularniejszy model to E27, pasujący do większości modeli oświetlenia. Tuż obok niego w wielu lampach będziemy mogli zastosować gwint E14, najczęściej obecny w żarówkach kulkowych i świecowych. Jeśli w naszym domu posiadamy halogeny lub reflektory, zazwyczaj będziemy musieli zakupić do nich żarówkę led typu GU9 lub GU10. Nie zapominajmy również o poprawnym doborze główki żarówki. Jej wielkość i kształt będą szczególnie istotne w przypadku lamp o wąskim kloszu lub abażurze, w których nie zmieszczą się większe źródła światła.

Moc żarówki do poszczególnych pomieszczeń

Jeżeli wiemy już, jak wybrać typ żarówki, jej kształt oraz gwint, nadszedł czas na dopasowanie mocy. Jeszcze kilka lat temu zapewne poszukiwalibyśmy na opakowaniu liczby Watów, które oznaczają maksymalną moc, jaką można zastosować w lampie bez obaw o jej uszkodzenie. Obecnie większość osób używa jednak żarówek led, których moc określa się w lumenach (lm). Informują nas one nie o ilości pobranego prądu, lecz emitowanego światła. Liczbę lumenów należy dobierać, mając na uwadze przeznaczenie poszczególnych pomieszczeń, ich wielkość oraz siłę światła, jaka jest nam w nich potrzebna. W przypadku lamp wiszących zlokalizowanych w salonie, kuchni czy łazience, odpowiednie będą żarówki o mocy 500 lm, w ilości kilku sztuk - zależnie od modelu żyrandola. W dekoracyjnych bocznych kinkietach wystarczające będą źródła światła o mocy 200 lm, natomiast w egzemplarzach zlokalizowanych w sąsiedztwie lustra łazienkowego – 400 lm. Lampka do czytania lub żyrandol nad stołem w jadalni będą najbardziej efektywne, jeśli wyposażymy je w żarówkę 400 lm. Przyjęło się, że na każdy metr kwadratowy mieszkania powinno przypadać od 200 do 400 lumenów.

Optymalny wybór barwy światła

Dużą rolę w wyglądzie i odbieraniu wnętrza ma barwa światła zastosowanych w nim żarówek, wyrażana w Kelwinach (K). Im wartość ta będzie niższa, tym cieplejszy będzie odcień światła. Zimna barwa pobudzi nas do działania i ułatwi skupienie, dobrze sprawdzając się między innymi w domowym gabinecie lub ponad blatem roboczym kuchennych mebli. Kolor neutralny najlepiej zastosować w oświetleniu ogólnym pokoi dziennych, gdzie wykaże słabsze właściwości pobudzające, a zarazem nie zaburzy widoczności kolorów. Ciepła barwa sprzyja natomiast relaksowi, doskonale nadając się do lamp w salonie czy sypialni. Tworzy przytulny nastrój, w którym skutecznie odprężymy się i wypoczniemy po cięższym dniu w pracy. Jakie wartości określają zimną, neutralną i ciepłą barwę światła?

• 2000 K to ciepła temperatura barwowa, nadająca się przede wszystkim do lamp ozdobnych.
• 2700 K to popularna, znana od lat barwa obecna w tradycyjnych żarówkach, doskonale sprawdzająca się w pokojach przeznaczonych do relaksu.
• 4000 K to światło białe, neutralne, odpowiednie praktycznie do każdego pomieszczenia.
• 6500 K to barwa bardzo zimna, dedykowana do stref, w których wymagana jest zwiększona koncentracja.

Inne ważne parametry oświetlenia

Prócz wyżej wymienionych aspektów, istnieje jeszcze kilka ważnych parametrów, które powinniśmy wziąć pod uwagę podczas wyboru źródeł światła. Jednym z nich jest współczynnik oddawania barw, oznaczany symbolem CRI. We wnętrzach mieszkalnych najlepiej sprawdzą się żarówki o wartości maksymalnie zbliżonej do 100, które zapewnią naturalny wygląd i najlepszą widoczność kolorystyki przedmiotów. Kolejnym ważnym zagadnieniem będzie strumień świetlny, czyli wartość decydująca o tym, jak mocno świeci żarówka. Wyrażany jest w lumenach, a im wyższy – tym więcej światła emituje żarówka.

Nie bez znaczenia jest także kąt świecenia. Lampa sufitowa, od której wymagamy równomiernego rozjaśnienia wnętrza, powinna zostać wyposażona w żarówki o kącie 360º, takie jak rozpraszające światło tradycyjne modele żarowe. W bocznych egzemplarzach – kinkietach lub lampkach stojących – wystarczające będzie źródło światła o kącie 10-30º, oferowane między innymi przez żarówki halogenowe. Możemy także zdecydować się na energooszczędne żarówki led, w których poziom rozproszenia zależy od zastosowanych diod.

W sklepach z lampami znajdziemy niezwykle szeroki wybór różnego rodzaju żarówek. Nieznajomość ich podstawowych parametrów może sprawić, że ciężko nam będzie dobrać optymalne źródło światła. Z tego względu warto orientować się przynajmniej w najważniejszych spośród nich – mocy, barwie czy rodzaju gwintu. Dzięki temu łatwiej nam będzie zakupić żarówkę led lub tradycyjną w pełni odpowiadającą naszym wymaganiem, która będzie pasować zarówno do samej lampy, jak i przeznaczenia pomieszczenia.