Zasady prawidłowego oświetlenia łazienki

Łazienka to pomieszczenie o ściśle określonych funkcjach, w którym powinno się łączyć ze sobą kilka rodzajów oświetlenia:

1. Ogólne (tego światła przede wszystkim potrzebujemy w łazience), by równomiernie oświetlało wszystkie powierzchnie bez zbędnych cieni i kontrastowych obszarów – na przykład plafoniery zamontowane w suficie.

2. Miejscowe oświetlenie strefowe (głównie oświetlenie lustra i umywalki) – tu sprawdzą się kinkiety po obydwu stronach lustra lub nad lustrem, nad umywalką oraz punkty świetlne w suficie podwieszanym – najlepiej w okolicy wanny lub natrysku. Natomiast do oświetlenia kabiny prysznicowej i wanny wystarczy łagodne światło miejscowe.

3. Dekoracyjne jako akcentujące elementy wnętrza – np. profile LEDowe ukryte we wnękach, szczelinach, obniżeniach sufitu, zabudowie wanny czy brodzika. Ten rodzaj oświetlenia jest nie bez znaczenia, bowiem przyjemniej jest brać relaksującą kąpiel w nastrojowym wnętrzu niż przy mocnym oświetleniu ogólnym.

W tak specyficznym wnętrzu jak łazienka występuje także problem bezpieczeństwa związany z obecnością wilgoci i narażeniem opraw na bezpośredni kontakt z wodą.

Oświetlenie ogólne w łazience

W zależności od wielkości pomieszczenia oświetlenie ogólne łazienki można zrealizować w różny sposób. W mniejszych łazienkach można zastosować jedną, umieszczoną na suficie oprawę oświetleniową typu plafoniera. W większych, o całkowicie lub częściowo obniżonym suficie, oświetlenie ogólne zapewnią oprawy punktowe (potocznie „oczka”) wbudowane w przestrzeń pomiędzy sufitem podwieszonym a stropem właściwym.

 Oświetlenie miejscowe (robocze)

 Lustro i umywalka

Podstawową czynnością wykonywaną w łazience jest toaleta przeprowadzana przed lustrem. Wymaga ona jasnego oświetlenia bez cieni powstających na twarzy. Światło powinno padać na osobę przeglądająca się w nim i równomiernie oświetlać jej twarz, nie zmieniając koloru. Stosowane do tego celu oprawy oświetleniowe umieszczane są zazwyczaj na wysokości wzroku człowieka. Muszą one zapewniać dobre, bezcieniowe oświetlenie i równocześnie nie mogą wywoływać olśnienia wzroku. Najlepsze rozwiązanie to dwie podłużne oprawy naścienne po obu stronach lustra.

Innym sposobem jest użycie jednej oprawy umieszczonej nad lustrem. Oświetlenie takie powinno być wyposażone w silnie rozpraszające światło osłony, klosze wykonane ze szkła lub tworzywa sztucznego. W Pani przypadku zastosowane są źródła światła kierunkowe, nie rozpraszające równomiernie światła, które jak Pani napisała „rzucają skupione światło” co powoduje powstawanie cieni i dyskomfort użytkownika.

Większe lustra mogą być oświetlane oprawami podobnymi do tych stosowanych tradycyjnie w garderobach teatralnych. Mają one postać listew okalających lustro i wyposażonych w gęsto rozmieszczone żarówki niewielkiej mocy z rozpraszającą kulistą bańką, najlepiej matową.

Bardzo ważną rolę w przypadku oświetleniu luster odgrywa barwa światła. Nasz wzrok jest najbardziej przyzwyczajony do światła tradycyjnych żarówek, które najwierniej imituje barwę światła słonecznego. Dlatego podstawowym źródłem światła w łazience są jedynie typy o wyraźnie ciepłej barwie światła.

Wanna i kabina prysznicowa

Nad wanną lub kabiną prysznicową oświetlenie jest konieczne, szczególnie gdy strefa kąpielowa jest wydzielona ścianką. Wanna i kabina prysznicowa to obszary, w których oprócz wilgoci łatwo może pojawiać się bezpośrednie narażenie urządzeń elektrycznych na bezpośredni kontakt z wodą. Jeśli projekt architektoniczny przewiduje oświetlenie bezpośrednio nad tymi obszarami, należy bezwzględnie użyć opraw umieszczonych jak najwyżej na suficie, o podwyższonym stopniu ochrony przed wnikaniem wody i obcych ciał stałych. Przydatność konkretnych typów opraw należy skonsultować z fachowcem elektrykiem.

Oświetlenie dekoracyjne

Światło może również odgrywać funkcję „kreatora wnętrza” – powiększać je optycznie, rozjaśniać, budować nastrój. By tak było, trzeba bardzo dokładnie zaplanować rodzaj oświetlenia. Sprawdzonym sposobem na ciekawe oświetlenie jest ukrycie źródła światła za osłonami – w przysłoniętym dodatkową warstwą suficie podwieszanym, we wnękach, w szafkach albo nawet w podłodze, wokół wanny czy brodzika.

Często stosowanym oświetleniem dekoracyjnym są niewielkie oprawy przeznaczone do zabudowy. Są one montowane w obudowach wanien oraz w podłodze. Nie pełnią one w zasadzie funkcji oświetleniowych, a jedynie  dekoracyjne. Konieczność zabezpieczenia użytkownika przed porażeniem elektrycznym i wymaganie ograniczonej temperatury elementów, z którymi może mieć on bezpośredni kontakt, powodują, że rolę tą świetlnie spełniają oprawy wykorzystującą świecące diody LED jako źródła światła. Ich dodatkową zaletą jest możliwość świecenia barwnego dającego możliwość ciekawych efektów dekoracyjnych.

Instalacja elektryczna podzielona na obwody

Instalację elektryczną w łazience warto podzielić na odrębne obwody umożliwiające niezależne załączanie oświetlenia ogólnego, miejscowego i dekoracyjnego. Umożliwi to stworzenie różnych klimatów świetlnych od jasnego, pobudzającego przy porannej toalecie do bardziej stonowanego przy relaksującej kąpieli wieczornej.

Jako źródła światła we wszystkich lampach stosowanych w łazience możemy zastosować świetlówki kompaktowe lub rurowe, żarówki halogeny, lub źródła świtała LEDowe. W zależności od tego, gdzie oprawy są montowane, w jakiej strefie – czy narażonej na kontakt z wodą, czy też nie – wszystkie oprawy zastosowane w łazience powinny mieć odpowiednie zabezpieczenie, tzw. IP (w uproszczeniu – mówiące o stopniu odporności na wilgoć). Instalację oraz podłączenie oświetlenia powinien wykonać bezwzględnie wykwalifikowany elektryk zapewniając użycie odpowiednich opraw (z odpowiednim stopniem IP), podziału instalacji na obwody, oraz zabezpieczenia odpowiednimi wyłącznikami różnicowo prądowymi chroniącymi przed porażeniem.

Napisaliśmy jeszcze kilka zdań o oświetleniu łazienki. Zachęcamy do lektury.