Drugie życie żarówki, czyli jak poprawnie utylizować zużyte źródła światła?
- Istotna prawidłowa utylizacja żarówek
- Gdzie i jak wyrzucać stare żarówki z domowych lamp?
- Żarówki led – bezpieczne i najmniej kłopotliwe źródło światła
Prawidłowo zagospodarowane, stare źródło światła może zostać poddane stosownemu recyklingowi, nadając się do powtórnego użycia. Dlaczego warto poprawnie utylizować żarówki z lamp oraz w jaki sposób można tego dokonać?
Istotna prawidłowa utylizacja żarówek
Pewnie większość z naszych czytelników pamięta jeszcze czasy, gdy stare lub zużyte żarówki zwyczajnie wyrzucało się do kosza na domowe odpadki. Było to spowodowane faktem, że tradycyjne żarnikowe źródła światła w domowych lampach nie stanowiły zagrożenia ani dla ludzi, ani dla środowiska. Ponadto jeszcze kilkanaście lat temu raczej mało kto przejmował się ekologią i recyklingiem, stawiając raczej na wygodę prowadzenia gospodarstwa domowego, niż segregację śmieci.
Obecnie w sklepach z lampami dostępne są zróżnicowane źródła światła – żarówki led, kompaktowe świetlówki, a także wycofane z rynku, jednak nadal spotykane w sprzedaży modele halogenowe i żarowe. Wiele z nich zawiera rtęć oraz luminofory, które są wyjątkowo groźne dla zdrowia, stąd niezwykle ważne jest ich odpowiednie utylizowanie w momencie, gdy są one już niezdatne do dalszego użytku. Wyrzucając żarówki led czy świetlówki do dedykowanych pojemników ustawionych na osiedlach, w supermarketach bądź sklepach z oświetleniem sprawiamy, że zdecydowana większość z nich trafia do recyklingu. Dzięki temu po ich odpowiednim przetworzeniu możliwe jest wyprodukowanie nowych źródeł światła, bez generowania zbędnych strat, a zarazem zaśmiecania środowiska.
Jeżeli nadal prawidłowa utylizacja żarówek z lamp wydaje nam się zbędna, warto wziąć pod uwagę konsekwencje prawne ich niewłaściwego wyrzucania. Wykrycie świetlówek i żarówek led w oznakowanych kontenerach lub workach z domowymi śmieciami i zgłoszenie tego faktu przez pracownika punktu gospodarowania odpadami może grozić mandatem, a nawet dotkliwą karą grzywny. Z tego względu znacznie lepszym rozwiązaniem będzie ich usuwanie do stosownych pojemników. Jak zgodnie z prawem wyrzucać stare żarówki led, żarniki i świetlówki?
Gdzie i jak wyrzucać stare żarówki z domowych lamp?
Jak już wcześniej wspomnieliśmy, w sprzedaży dostępne są różne rodzaje żarówek, dedykowane do użycia w rozmaitych modelach lamp. Wymagają one odpowiedniego rozróżnienia i dopasowanego sposobu utylizacji. Należy przy tym pamiętać, że rozbite lub uszkodzone żarówki led i świetlówki zazwyczaj nie nadają się do recyklingu. Z tego względu – gdy przestaną one działać – warto nadal obchodzić się z nimi delikatnie, starając się wyrzucić je w nienaruszonym stanie. Jak postępować z poszczególnymi typami źródeł światła?
- Tradycyjne żarówki żarowe można wyrzucać do kontenerów z napisem „odpady zmieszane”. Nie zawierają one bowiem niebezpiecznych elementów, a ich konstrukcja sprawia, że nie można zaklasyfikować ich w całości ani do szkła, ani też tworzywa sztucznego. Warto przy tym zachować szczególną ostrożność – ich szklana bańka jest bowiem wyjątkowo podatna na stłuczenie, a uszkodzona potrafi rozsypać się na wiele maleńkich kawałków, które mogą prowadzić do bolesnych skaleczeń.
- Nieco bardziej skomplikowana będzie utylizacja świetlówek, czyli popularnych żarówek energooszczędnych. Zawierają one groźne substancje, które mogą zostać uwolnione w przypadku uszkodzenia szklanej obudowy. Jeżeli żarówka jedynie się przepaliła, należy zabezpieczyć ją przed rozbiciem, a następnie wrzucić do pojemnika na zużyte świetlówki obecnego na większości miejskich osiedli albo odwieźć do punktu odbioru elektrośmieci lub tzw. PSZOKU – punktu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych (których adresy znajdziemy chociażby na stronie internetowej lokalnego Urzędu Gminy). Możemy również oddać ją w sklepie przy okazji zakupu nowego egzemplarza. W sytuacji, gdy doszło do pęknięcia obudowy, stłuczone resztki należy ostrożnie zebrać, dotykając ich przez gumowe rękawice, a w razie konieczności umycia podłogi – starannie wyczyścić ją za pomocą wilgotnej szmatki. Następnie wszystkie elementy, które miały kontakt z odłamkami pakujemy do szczelnego woreczka i oddajemy do punktu składowania odpadów. Należy także zadbać o staranne wywietrzenie pomieszczenia, które pozwoli usunąć wszystkie groźne substancje z powietrza.
- Ostatnim, często stosowanym w lampach źródłem światła są żarówki led. Nie zawierają one żadnych groźnych elementów, jednak niedozwolone jest także ich wyrzucanie do domowego kosza na śmieci. Należy umieścić je w specjalnym pojemniku na żarówki lub oddać do punktu zbierającego elektrośmieci. Ledy można także pozostawić w sklepie w chwili kupna nowego modelu. Prawidłowo zutylizowane, są w pełni zdatne do recyklingu.
Żarówki led – bezpieczne i najmniej kłopotliwe źródło światła
Aby codzienna eksploatacja lamp była bezpieczna, a utylizacja zużytych źródeł światła mniej kłopotliwa, w swoim domu warto zastosować żarówki led. W sprzedaży dostępne są różnorodne modele oparte o tą technologię, które pasują niemal do wszystkich typów lamp, oferowanych w sklepach z oświetleniem. Są one najbardziej wytrzymałe, a zarazem zużywają znacznie mniejszą ilość prądu niż inne rodzaje, pomagając w obniżeniu rachunków. Dodatkowo nie posiadają wewnątrz groźnych substancji, a usunięcie wysłużonych egzemplarzy sprowadza się do wyrzucenia ich do odpowiedniego pojemnika, skąd następnie będą one przekazane do ponownego recyklingu. W konsekwencji stosowanie żarówek led jest znacznie bardziej przyjazne dla środowiska, a dzięki konieczności ich rzadkiej wymiany oraz niższego zużycia energii elektrycznej – także o wiele tańsze.
W obecnych czasach recykling domowych odpadów staje się nie tylko modą, ale wręcz koniecznością. Starając się zachować proekologiczny styl życia, warto pamiętać również o właściwej utylizacji źródeł światła z lamp. Wrzucanie ich do odpowiedniego pojemnika, a także stosowanie energooszczędnych modeli – takich jak żarówki led – będzie korzystne dla środowiska i naszych portfeli, a zarazem bezpieczne dla nas samych i najbliższych nam osób.